NASA Boeing’in Uzay Projesinde Risk Alacak

Ticari Mürettebat Programı kapsamında Boeing’in Uluslararası Uzay İstasyonu’na test uçuşu yapmasını isteyen NASA bu uçuşu test halinde çıkarıp tamamen standart misyonlara uygun hale getirecek.

ABD’nin 2011 yılında uzay mekiği programını iptal etmesinden bu yana NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (UUİ) astronot gönderirken Rusya’nın Soyuz roketini ve Soyuz uzay kapsüllerini kullanıyor.

Bu araçları kullanarak bir astronot koltuğuna 81 milyon dolar ödeyen NASA, Rusya’ya olan bağlılığını koparmak için Ticari Mürettebat Programı’nı başlatmıştı.

Bu program kapsamında Boeing ve SpaceX şirketlerinin özel uzay araçlarını geliştirmesini isteyen kurum, astronotlarını bu araçlarla UUİ’ye taşımak istiyor.

Test Uçuşu Olmayacak

Donanımhaber’deki habere göre, programa uyum sağlamak için Boeing, Starliner isimli uzay aracını geliştirirken SpaceX ise Crew Dragon adlı aracı uzay yolculuğuna hazır hale getirmeye çalışıyor.

Bu yıl Starliner ile ilk test uçuşunu tamamlamak isteyen NASA, uçuş programında yapılandırmaya gitti.

Test uçuşu olduğu için normal misyonlara kıyasla daha kolay koşullarla karşılaşılması istenen uçuş adeta klasik bir UUİ misyonu olarak yürütülecek.

Normalde iki astronotun yer alacağı Starliner’ın iki haftalık bir yolculuk sonrasında UUİ’ye varması hedefleniyordu. Yeni programa göre ise yolculuk altı aya kadar uzayacak ve araca bir personel daha eklenecek.

Test uçuşu ile NASA’nın amacı araçların yörüngede güvenle hareket ettiğini görebilmekti ancak NASA’nın ”operasyona tamamen hazır” uzay aracı ihtiyacı giderek arttığı için uçuş programında yapılandırmaya gitmiş olabileceği belirtiliyor.

NASA, 2019 yılında da Soyuz roketini ve uzay kapsüllerini UUİ’ye olan yolculuklarında kullanmaya devam edecek ancak 2019 sonbaharında yapılacak olan son uçuş ile NASA’nın sözleşmesi sona erdiği için bu tarihten sonra Rus yapımı uzay araçlarının kullanılması söz konusu değil.

Yani Ticari Mürettebat Programı, 2019’dan sonra UUİ’ye mürettebat taşımak için NASA’nın elindeki tek seçenek.

Proje Zamanla Yarışıyor

Buna karşılık Hükümet Sorumluluk Ofisi tarafından yakın tarihte yapılan bir denetimde NASA acı bir gerçekle yüzleşmişti.

SpaceX’in ve Boeing’in araçlarını inceleyen yetkililer iki şirketin de 2019’un sonuna ya da 2020’nin başına kadar operasyonlara tamamen hazır hale gelemeyeceğini dile getirmişti. NASA her iki şirketin de bu yıl test uçuşunu yapmasını istiyor.

Başarılı bir test uçuşunun ardından araçların klasik UUİ misyonlarına tamamen hazır olması için altı aylık bir süreç gerekebilir.

Zamanın aleyhine işlediğinin farkında olan uzay ajansı, Boeing’in test uçuşunu klasik misyon uçuşuna dönüştürerek UUİ’ye erişimde herhangi bir potansiyel eksikliği önceden fark etmeyi planlıyor.

2014 yılında Boeing ile 4.2 milyar dolarlık SpaceX ile ise 2.6 milyar dolarlık sözleşme imzalayan NASA her iki şirketle de ikisi test uçuşu olmak üzere toplamda UUİ’ye sekiz uçuş düzenlemesi konusunda anlaşmaya varmıştı.

Test uçuşunun tam operasyon uçuşuna dönüştürülmesi halinde sözleşmenin nasıl yorumlanacağı bilinmiyor ancak Boeing tarafından gelen ilk açıklamalar olumlu yönde.

NASA’ya ek bir esneklik sağlamaları gerektiğini farkında olan şirket test uçuşunu yeniden yapılandırmaya hazır olduklarını bildirdi.