DHMİ’DEN HAVA TRAFİK ATAĞI

Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ve TÜBİTAK BİLGEM arasında yapılan Ar-Ge iş birliği protokolü kapsamında Millî Hava Trafik Kontrol (ATC) Ar-Ge Projesi sözleşmesi 31 Aralık 2021 tarihinde imzalandı.

Yerli ve millî imkânlarla geliştirilecek olan Millî ATC Ar-Ge Projesi’nin tamamlanmasıyla ülkemizin sivil hava trafik teknolojileri alanındaki dışa bağımlılığı ortadan kalkmış olacak.

Hava Trafik Yönetim (ATM) Sisteminin geliştirilmesi ve millîleştirilmesi amacıyla 2009 yılında TÜBİTAK BİLGEM ile DHMİ arasında iş birliği başlatıldı. Bu iş birliği kapsamında; elde edilen bilgi birikiminin, Ar-Ge temelli konsept ürünlerin ve dış sistem ara yüz kabiliyetlerinin kullanılarak Hava Trafik Yönetim (ATM) Sisteminin millî imkânlarla geliştirilmesi hedefleniyor.

DHMİ, TÜBİTAK BİLGEM iş birliği ile sivil havacılığımıza kazandırılan toplam 12 millî proje gerçekleştirdi, 3 proje ise devam ediyor. Bugüne kadar tamamlanan ve hâlihazırda devam eden projeler, Millî ATC (Millî Hava Trafik Kontrol Sistemi) hedefine ulaşılması için önemli bir basamak oluşturdu.

YENİ PROJE 48 AYDA TAMAMLANACAK

Hava Trafik Yönetim Sistemi geliştirme süreci, birbirini tamamlayan birden çok safhadan oluşacak.

Bu projede Hava Trafik Yönetimi Sistemi’ni oluşturan yazılım bileşenleri ICAO, EUROCONTROL ve EUROCAE standartları göz önünde bulundurularak geliştirilecek.

48 ayda geliştirilecek olan yazılım bileşenleri; Gözetim Veri İşleme Sistemi (SDPS), Uçuş Verisi İşleme Sistemi (FDPS), Operasyonel Görüntüleme Sistemi (ODS), Süpervizör Operasyonel Görüntüleme Sistemi (SODS), Uçuş Bilgi Ekranı (FDA), Teknik Süpervizör Pozisyonu (TSP), Emniyet Ağları (SNETs), Kısa Vade Çakışma İkazı (STCA), Güvenli Alt İrtifa İhlal İkazı(MSAW), Bölgesel Yaklaşma İhlal İkazı (APW), ATC Destek Yazılım Araçları Orta-Vade Çakışma Tespiti (MTCD), Gözetim yardımcıları (MONA), Taktik Kontrolör Aracı (TCT), Teknik İzleme ve Kontrol Sistemi (TMCS), Veritabanı Yönetim (DBM) ve Yazılım Bakımı ve Geliştirme Ortamı (SMDE) ve Data Link’ten oluşuyor.

Projenin hayata geçmesiyle birlikte sivil hava trafik teknolojileri alanındaki dışa bağımlılığın ortadan kalkmasının yanı sıra yerli teknoloji üreticilerine ihtiyaç duydukları bilgi birikimi ve sektöre nitelikli insan kaynağı kazandırılmış olacak.

Tüm fikri hakları DHMİ’ye ait olan proje maliyetlerinin, EUROCONTROL millî maliyetlerine yansıtılarak Hava Seyrüsefer Hizmetlerine katkısı oranında geri dönüşümü sağlanacağından, proje ülke bütçesine yük getirmeyecek.

Hava Trafik Kontrol Sistemi; hava trafik hizmetlerinin sağlanabilmesi için gerekli olan PSR, SSR ve PSR/SSR radar kolaylıklarını hava trafik kontrolörünün idare edebileceği hale getiren bir sistemdir.

Hava Trafik Yönetim Sistemleri ise, hava trafik kontrol faaliyetlerine ek olarak hava sahasının daha etkin, emniyetli kullanılmasına ve hava trafiğinin tüm hava trafik hizmetlerindeki etkisini stratejik olarak planlamaya imkân tanıyan sistemlerdir.