İHA’lara Zararlarına Karşı Sigorta Mecburiyeti

Türk hava sahasında uçuş gerçekleştiren, sicile kayıtlı hava araçlarıyla yabancı sivil hava araçlarını işletenlerin ardından insansız hava araçlarının (İHA) üçüncü şahıslara verebilecekleri zararlara karşı da yaptırılması gereken sigortanın usul ve esasları belirlendi.

Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının, Si̇vi̇l Hava Araçları Üçüncü Şahıs Mali̇ Sorumluluk Si̇gortası Hakkında Yönetmeli̇ği Resmi Gazete’de yayımlanarak, yürürlüğe girdi.

Buna göre, Türk hava sahasında uçuş gerçekleştiren, sicile kayıtlı hava araçları ve İHA’larla yabancı sivil hava araçlarını işletenlerin, üçüncü şahıslara verebilecekleri zararlara karşı yaptırmaları gereken sigortanın usul ve esasları düzenlendi.

Sicile kayıtlı hava araçları ve işletenleri, Türk havaalanlarını veya hava sahasını kullanan yabancı tescilli hava araçları ve işletenleriyle kayıt sistemine veya siciline kayıtlı İHA’lara, yönetmelik hükümleri uygulanacak.

Devlet hava araçları, ayak gücüyle iniş ve kalkış yapabilen hava araçları (motorlu ve motorsuz yelken kanat ve yamaç paraşütü), savaş ve terör rizikolarına ilişkin sigorta yükümlülükleri bakımından ticari olmayan amaçlarla ve uluslararası sınırlar ihlal edilmemek kaydıyla yetkili kişilerce uçuş eğitimi vermek amacıyla ülke içinde gerçekleştirilen uçuşlarda kullanılan, planörler de dahil olmak üzere azami kalkış ağırlığı 500 kilogramın altında olan hava araçları hakkında bu yönetmelik hükümleri geçerli olmayacak.

İşletenler, faaliyetleri dolayısıyla üçüncü şahıslara verebilecekleri zararlardan kaynaklanan sorumluluklarına karşı savaş, terör, uçak kaçırma, sabotaj, kanun dışı müsadere ve halk hareketleri risklerini de teminat altına alacak şekilde sigorta yaptıracak.

Üçüncü şahısların maruz kalacağı kar ve kira kaybı dahil tüm dolaylı zararlar sigorta kapsamı dışında olacak. İşletenler, gerçekleştirdikleri her bir uçuşta sigortanın sürekliliğini sağlayacak. Sigorta yükümlülüğü yerine getirilmeyen hava araçlarıyla uçuş yapılmayacak.

Uçuş yapılırken sigorta poliçesi, hava aracında bulundurulacak. İHA kullanımlarında pilot, sigorta poliçesini beraberinde bulunduracak.

İşleten sigorta poliçesinin bir örneğini ya da sigorta sözleşmesinin varlığını gösteren ve yetkililerce imzalanan belgeyi Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne (SHGM) ibraz edecek. SHGM gerekli gördüğü takdirde işleten veya ilgili sigorta şirketinden sigorta poliçesinin geçerliliğine dair ilave belge isteyebilecek.

Türkiye’de yerleşik sigorta şirketleri, yönetmelik kapsamında yaptırılan sigortanın herhangi bir nedenle sonlanması halinde durumu derhal SHGM’ye bildirecek.

ASGARİ TEMİNAT TUTARLARI

Sivil hava araçları üçüncü şahıslara mali mesuliyet sigorta teminatı, her bir hava aracı itibarıyla olay başına, azami kalkış ağırlığı (AKA) 500 kilograma kadar olanlarda 750 bin, AKA 500 bin kilogram üstü olanlarda 700 milyon özel çekme hakkından (SDR) aşağı olamayacak.

Asgari teminat, orman yangınlarıyla mücadele amaçlı uçuşlarda kullanılan hava araçları ve ticari faaliyette bulunan şirket statüsünde olmayan kurumlar tarafından eğitim ve gerçek/tüzel kişilerce ticari olmayan amaçla kullanılan hava araçları için yüzde 20, zirai mücadele amaçlı uçuşlarda kullanılan hava araçları için 200 bin SDR’yi geçmemek üzere yüzde 5 olacak.

Ticari amaçlı kullanılan İHA’lar için asgari teminat tutarı 4 kilograma kadar yüzde 8, 4-25 kilogram için yüzde 20, 25-150 kilogram için yüzde 40, 150-500 kilogram için yüzde 80, ticari amaçlı kullanılmayan İHA’larda ise 25 kilograma kadar yüzde 0, 25-150 kilogramda yüzde 10, 150-500 kilogramda yüzde 20 uygulanacak.

Teminat, Türkiye içinde bir noktadan Türkiye’deki aynı veya bir başka noktaya uçuş yapacak sicile kayıtlı hava araçları için yüzde 60, işletme ruhsatına sahip ticari hava taşıma işletmeleri adına işletilen ya da bunların işlettiği hava araçları, sicile kayıtlı hava araçlarıyla Türkiye’ye uçuş gerçekleştirecek yabancı tescilli hava araçları için yüzde 100 uygulanacak.

Türk havaalanlarını veya hava sahasını kullanacak işleten, belirtilen yükümlülüklere riayet etmeden uçuş yapamayacak. Sigorta yükümlülüğü yerine getirilmediği tespit edilen hava aracının Türk hava sahasını kullanmasına, havaalanlarına inişine ve uçuş halinde bulunmayan hava aracının kalkışına izin verilmeyecek ve mevzuatın öngördüğü diğer yaptırımlar uygulanacak.