VECİHİ HÜRKUŞ TİYATRO SAHNESİNDE

Mansur Erk tarafından yazılan Bir Tayyareci Vecihi Hürkuş tiyatro oyunu; Türk Tiyatrosunda yazılan ilk Vecihi Hürkuş oyunu.

Tiyatro oyunu, 8 ve 9 Haziran’da seyirciyle buluşacak. Kadıköy-Koşuyolu’nda yer alan Apartman Sahne’de oynanacak oyun, Türk pilot ve mühendis Vecihi Hürkuş’un hikayesini sahneye taşıyacak.

Vecihi Hürkuş, havacılık tarihimizdeki yerini uçak üreterek, öğrenci yetiştirerek, yapılmamış, denenmemiş olanları başararak kazandı.

Peki Vecihi Hürkuş, kişi olarak insan olarak nasıldı?

Onunla yaşamış olanlar, onu tanıma şansına ermiş olanlar, bilenler; yumuşak huylu, yüksek sesle konuşmayan, herkesi dinleyen, karşısındakinin dinleme ve anlama özelliklerine göre tane tane anlatan, kızmayan, hiddetlenmeyen birini anlatıyor. Dili yumuşak, anlaşılır ve akıcı kullanan, yazmayı bilen ve seven. Yaptıklarını küçük not defterlerine yazarak, tarihe not düşüren. Duygularını, düşüncelerini, bilgisini yazarak da paylaşan.

Yazılarını çoğunlukla Osmanlı Türkçesi ile yazıyor. Hayranlıktan çok, sesli harfler yazılmadığından, küçücük sayfalara bile çok ve hızlı yazabildiği için. Yazdıklarını hissettiği, duyduğu gibi yazıyor. Osmanlı Türkçesi ile yazdığı metin yayınlandığında, aynı kelime ve cümle yapısını görüyorsunuz. En gerçek, en korkunç sahneler bile duygularını değiştirmiyor.

Bunlara bir iki durum örneği verirsek. Kafkas Cephesinde Rus uçağını düşürmesinden sonra Ruslar takviye alıp güçlerini arttırırlar. Ardından bir hava savaşında Vecihi yaralanır, uçağı düşer. Esir olmaktan kurtulamayacağını anlar. Etrafı sarılmıştır. Uçağının motoru isabet aldığından motordan yağ akmaktadır. Vecihi bu olayı gözüyle ve ruhuyla şöyle görür ve ifade eder:

“YARALI BİR KUŞUN KALBİNDEN AKAN KAN GİBİ MOTORUMDAN YAĞ DAMLIYORDU…”

Başka bir örnekte ise, İzmir’de 1924 yılında bitirdiği uçağının test uçuşlarına izin verilmiyor, uçak güneşin ve yağmurun altında eriyordu. Anılarında;

“ÖLÜME MAHKÛM HASTA YAVRUSUNUN BAŞINDA AĞLAYAN BİR BABA VAZİYETİNDEYDİM.”

diye anlatıyordu.

Vecihi Hürkuş, Müzeyyen Senar’la birlikte “Çile Bülbülüm Çile” şarkısını söylerdi. Türkkuşu döneminde lambalı radyoda, Saba rüzgârı ve Ayrılık tangosu çaldığında, öğrencileri hocalarına koşarak  “sizin şarkınız başladı” diye haber verirlerdi.

Kurduğu kurumların simgelerini kendisi oluştururdu. Türk Tayyare Cemiyeti’nin, Vecihi Sivil Tayyare Mektebinin, Vecihi Faham Fabrikası’nın ve diğerlerinin simge ve logoları onun elinden çıkmıştır.

Çizimleri muhteşemdir. Tayyare çizimleri, Hezarfen çizimi ve birçok çizgi, tasarımları, kendi uçaklarının çizimleri, onun yaşama bıraktığı izlerdir.

Vecihi Hürkuş ve Kültürümüzde Yeri

Peki Vecihi Hürkuş’u dünden bugüne ve yarına, sanat, estetik ve kültür olmadan anlatabilir miyiz, taşıyabilir miyiz? Onu yazılar, fotoğraflar, belgeler gibi sanat eserleri ile de gelecek kuşaklara anlatacağız, anlatanlara destek olacağız.

ONU, ADI HÜRKUŞ OLUP DA İÇİNDE VECİHİ HÜRKUŞ OLMAYAN FİLMLERDEN, SAVAŞ İŞLERİNİ BIRAKTIRIP, TAVERNADA SES TESİSATI İŞLERİ İLE UĞRAŞTIRAN, İZMİR’DE RUMLARLA AĞIZ DALAŞI YAPTIRAN, YUNAN İKMAL DEPOSUNDAN TAVERNA İÇİN TELSİZ ÇALDIRAN DİZİLERE MALZEME OLMAKTAN TOPLUM OLARAK KORUMAMIZ GEREKİYOR.

HÜRKUŞ denilince Vecihi Hürkuş’un gerçeklerle, duygular ve bilgilerle anlatan çalışmalara ihtiyacımız var. Yıllardır zamanın biriktirdiği tozları zarar vermeden temizlemek, gerçekliğiyle parıldayan Vecihi Hürkuş’u olduğu gibi anlatmak ve çocuklar, gençler için bir ışık olarak korumak gerekiyor.

Biz Tayyareci Vecihi Hürkuş Müzesi Derneği olarak gerçek Vecihi Hürkuş için verilen haklı emeklere destek vereceğiz. Bu desteklerimizden biri de “Bir Tayyareci Vecihi Hürkuş” tiyatro oyunu.

Vecihi Hürkuş için yazılan bu ilk tiyatro oyununun, tiyatro yazarlarını hareketlendirmesini umuyoruz. Bu arada çatısı çatılıp yazımı başlayan ve küçük bölümü sahnelenen Vecihi Hürkuş oyunlarının da tamamlanmasının zamanı geldiğini ilgilisine yazmakta fayda var…

Öyle değil mi Tarık Bey?

Oyun Hakkında Genel Bilgi:

“BİR TAYYARECİ VECİHİ HÜRKUŞ” … TEK KİŞİLİK TEK PERDE OYUN

Mansur Erk tarafından yazılan Bir Tayyareci Vecihi Hürkuş tiyatro oyunu; Türk Tiyatrosunda yazılan ilk Vecihi Hürkuş oyundur. Oyunu 2 kez izlemek ve Vecihi Hürkuş’un vefatının 40. Yıl dönümü Anma Programında TUSAŞ/TAI de bir bölümünün oynanmasına vesile olduğum için kendimi şanslı sayıyorum.

“Mansur Erk’in geleneksel Türk Tiyatrosu’nun meddah geleneğine uygun biçimde yazdığı “Bir Tayyareci Vecihi Hürkuş” oyunu, uyaklı dili ile akıcı ve zengin bir anlatımı ile sizi Vecihi yapıyor ve uçuruyor…

Sayın Mansur Erk bir söyleşimizde oyunu; ilk kez 7 Kasım 2005 tarihinde İstanbul’da Ulusal Kanal Televizyon binası yemekhanesinde ve ikinci kez de Türk Tarih Kurumu’nda oynadığını anlatmıştı. Sayın Erk’in Edirne’den Ardahan’a Samsun’dan Muğla’ya  106 oyun sergilediğini de gururla eklemeliyiz.

“Bir Tayyareci Vecihi Hürkuş” adlı oyunun yazarı Mansur Erk 1956 Ankara doğumlu. 1988 yılında Orhan Kemal’in “Müfettişler Müfettişi” adlı romanından uyarlanan aynı adlı oyunda “alaylı” olarak AHOT‘ta (Ankara Halk Oyuncularında) sahneye çıktı. 31 yılda 27 oyunla yurtiçinde ve yurt dışında turneler gerçekleştirdi. Ayrıca geleneksel sanatlarımız olan Karagöz Hacivat, Meddah, Orta Oyunu örnekleriyle de seyirci ile buluşan Erk’in, “Devlet Masalı” adlı ikinci bir tek kişilik oyunu da var.

Karagöz Hacivat metinleri de yazan Mansur Erk; Karagöz tasvirlerini derin işleyerek hem yapmakta hem de sergilemektedir. Yine Karagöz Hacivat gösterileriyle yurt dışında da gösteriler sergilemiştir. Hatay’da yaşayan Mansur Erk, burada çocuk tiyatrosu alanında da oyunlar sahnelemektedir.

Devamı için : BİR TAYYARECİ VECİHİ HÜRKUŞ / İSTANBUL’DA TİYATRO / TEK KİŞİLİK TEK PERDELİK OYUN